Ngành điều Việt Nam hiện đang đối mặt với nhiều thách thức và khó khăn, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và xuất khẩu

Ngành điều – một trong những ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam – đang đối mặt với hàng loạt khó khăn nghiêm trọng. Giá đầu vào tăng cao, sản lượng sụt giảm vì thời tiết bất lợi, giá bán xuống thấp cùng với áp lực cạnh tranh từ thị trường quốc tế khiến cả người trồng lẫn doanh nghiệp chế biến điều đều lâm vào tình trạng thua lỗ, bế tắc. Trước thách thức đó, ngành điều buộc phải tái cấu trúc toàn diện để tồn tại và phát triển bền vững.

 

Những năm gần đây, nhiều hộ nông dân trồng điều ở Bình Phước phải đối mặt với nhiều thách thức như giá đầu vào của phân bón, thuốc trừ sâu tăng cao cộng với thời tiết biến đổi bất thường đã dẫn đến sản lượng điều bị sụt giảm đáng kể. Cụ thể, trong năm 20242025, nhiều vùng trồng điều Bình Phước đã ghi nhận sản lượng giảm từ 30% đến 40% so với các năm trước. Hiện nay, năng suất trung bình ở một số vùng chỉ đạt khoảng 11,2 tạ/ha, thấp hơn so với mục tiêu đề ra.

Một trong những quy trình chế biến hạt điều.

Bên cạnh đó, giá bán hạt điều trên thị trường cũng có xu hướng giảm khiến người trồng điều phải đối mặt với những khó khăn. Có thời điểm, giá hạt điều giảm xuống dưới 21.000 đồng/kg, đẩy người trồng điều rơi vào cảnh bị thua lỗ nghiêm trọng.

Thị trường xuất khẩu cũng không dễ dàng hơn. Mặc dù trong những tháng đầu năm 2025, xuất khẩu hạt điều có dấu hiệu tăng trở lại, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn báo  bị thua lỗ. Nguyên nhân chủ yếu là do giá hạt điều thô nhập khẩu cao, trong khi giá xuất khẩu hạt điều nhân vẫn ở mức thấp. Các doanh nghiệp chế biến đã phải ký hợp đồng với giá cao hơn giá thị trường, dẫn đến tình trạng kinh doanh trở nên khó khăn.

Tình hình kinh tế toàn cầu và những biến động chính trị như khủng hoảng năng lượng, lạm phát và chính sách thương mại của các nước xuất khẩu khác đang làm giảm nhu cầu tiêu thụ hạt điều. Cụ thể, việc cạnh tranh với các nước sản xuất điều thô như châu Phi và Campuchia đang gia tăng, gây áp lực lớn lên ngành điều Việt Nam.

Để vượt qua khó khăn, ngành điều cần rút ra bài học và tái cấu trúc. Các doanh nghiệp cần chuyển hướng sang chế biến sâu và đa dạng hóa sản phẩm để tăng giá trị gia tăng. Cùng với đó, áp dụng công nghệ mới vào sản xuất và chế biến cũng sẽ giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

Chính phủ và các cơ quan chức năng cũng cần hỗ trợ bằng cách xây dựng các chính sách hợp lý để bảo vệ và phát triển ngành điều bền vững, đồng thời mở rộng thị trường xuất khẩu sang các nước có nhu cầu cao.

Trong bối cảnh khó khăn hiện tại, sự hợp tác giữa nông dân, doanh nghiệp và chính phủ là điều kiện tiên quyết để ngành điều Việt Nam phát triển mạnh mẽ và bền vững hơn trong tương lai.

Vũ Quốc Khang
ĐĂNG KÝ HỘI VIÊN